Gastvrije en informatieve bijeenkomst tussen bestuurders LVKK, actieve inwoners Giessenburg, wethouder Giessenlanden en vertegenwoordigers Ministerie BZK, afdeling Democratie en Burgerschap
Het begint zoals René Baghus (BZK) bij de opening van de middag zei, een mooie traditie te worden: de ontvangst van de vertegenwoordigers van de afdeling Democratie en Burgerschap delegatie uit Den Haag door bestuursleden van de LVKK én actieve inwoners uit een dorp of kern. Was het vorig jaar Eethen (NB) waar de ontmoeting plaatsvond, dit keer zetten de medewerkers van Dorpskamer Giessenburg (ZH) de deuren wijd open. vanuit het bestuur van de Dorpskamer waren dit Margot Timmerman, Marja Blom en Melanie Ackermans; met daarnaast Ben Vonk (Dorpsraad) en Ben Klieverik (Omnisportvereniging); vanuit de gemeente Giessenlanden sloot wethouder Elisabeth van Leeuwen aan en vanuit de Zuid-Hollandse Vereniging van Kleine Kernen was voorzitter Ries Jansen aanwezig.
Elisabeth van Leeuwen geeft in een kort exposé weer hoe de rol vanuit de overheid steeds meer faciliterend wordt en hoe er steeds meer in nauw contact tussen gemeenten en dorpen en inwoners gewerkt wordt. Juist het proces waar Giessenlanden zich in bevindt – het samengaan met Molenwaard – waarbij een gemeente zal ontstaan met 20 dorpen, vraagt in de optiek van de wethouder om kerngericht werken. “Je hoort het zo vaak om je heen: De overheid moet loslaten. En natuurlijk, dat moet ook gebeuren. Maar soms moet je elkaar juist vasthouden.” Zij schets hoe Noordeloos is begonnen met een pilot om te gaan werken met een dorpsraad. Dit wilde de gemeente ook in overige dorpen stimuleren. Gedacht werd aan een periode van vier jaar om dit te realiseren. Het ging veel en veel sneller. “Die nieuwe rol die van ons als bestuur gevraagd wordt, vraagt om korte lijnen, nauwe contacten.” Dat betekende dat medewerkers ook anders moesten gaan werken en een opleiding gevolgd hebben. Er is een onafhankelijke dorpsverbinder en binnen de gemeente zijn 2 contactambtenaren die zaken kunnen terugkoppelen. Alhoewel de dorpen over een rijk verenigingsleven beschikten, zijn de dorpsorganisaties relatief nieuw. “Wij vinden het belangrijk dat deze niet gekozen worden, geen politieke binding hebben en geen bestuurslaag vormen.” Tinie te Dorsthorst (vicevoorzitter LVKK) die deze dag voorzitter Leidy van der Aalst (wegens ziekte afwezig), vervangt: “De experts wonen in de dorpen. Het is prachtig dat je dit kunt faciliteren.”
Ben Vonk (Dorpsraad) vertelt hoe voor Giessenburg met een kleine 5.000 inwoners, de noodzaak van een dorpsorganisatie gevoeld werd toen de bibliotheek verdween; er steeds meer sprake was van een terugtredende overheid en zowel dorp als gemeente blij waren met een organisatie die de specifieke belangen van het dorp ging behartigen zonder een politieke club te zijn. Een van de eerste projecten die de Dorpsraad oppakte was de Dorpskamer, gerund door vrijwilligers. Hier konden ook weer boeken geleend worden. Veel aandacht is er voor faciliteiten voor de jeugd zoals een sportkooi, een gedraineerd trapveldje.
Een eerder gestrand plan voor een sportpark kon mede door de Dorpsraad worden vlot getrokken, zodat er de komende jaren gewerkt wordt aan een Sporthal, een nieuwe voetbalkantine en veel meer faciliteiten komen. Het Sportpark omhelst een project
van 8 miljoen euro, waarbij het naast sportfaciliteiten ook gaat om veilige fietspaden en verlichting. Evenals in veel andere dorpen en kernen is ook hier hard getrokken aan de realisatie van een glasvezelnetwerk. Diverse leden van de Dorpsraad hebben meegewerkt aan de woonvisie voor Giessenburg. Een aandachtspunt daarbij is het tekort aan aantrekkelijke, betaalbare woonruimte voor jongeren. Margot Timmerman (Dorpskamer) vertelt over de aanloop naar de Dorpskamer, een plek waar maatschappelijk activiteiten plaatsvinden en waar ook een deel van de boeken en dvd’s uit de oude bibliotheek geleend kunnen worden (zonder registratie). Eind 2015 kon de Dorpskamer, dankzij inspanningen van veel vrijwilligers en het bedrijfsleven, als gezellige, zelfstandige ruimte van gebouwencomplex De Til, opengaan. Er is een breed spectrum aan activiteiten zoals taallessen voor statushouders, een haak- en breicafé en een repaircafé. De Dorpskamer heeft een mantelzorgtrefpunt met info-avonden over de Wmo en thuiszorg, biedt schaakles voor basisschoolleerlingen en heeft een vanuit jongeren geïnitieerd café, speciaal voor autistische kinderen in de leeftijd van 15 – 18 jaar en een speelkamer voor kinderen, bijvoorbeeld met het syndroom van Down. Ook zijn er veel jaarlijkse activiteiten. Vermelding verdient de uitreiking van de Gouden Prikstok!
Al deze activiteiten kunnen gedaan worden dankzij vrijwilligers. Vraag daarbij is: hoe lang nog? De ideeën voor nieuwe activiteiten bij het bestuur zijn talrijk, maar de realiteit is dat de spoeling van vrijwilligers dunner wordt. Mensen hebben het druk, de overheid vraagt van ons steeds meer inzet als het gaat om mantelzorg, zelfredzaamheid. En met een dorp dat een rijk verenigingsleven heeft dat ook veel vrijwillige inzet vraagt, is het lastig om de activiteiten van de Dorpskamer op het huidige niveau te houden. De Open Eettafel moest om die reden al stilgelegd worden.
Tinie te Dorsthorst beaamt hoe jammer dit is en hoe waardevol het werk van vrijwilligers is: “Elke euro die je uitgeeft aan een vrijwilliger, betaalt zich 14 keer uit.”
Ries Jansen (Zuid-Hollandse Vereniging van Kleine Kernen) vertelt hoe in Zuid-Holland recent de Dorpskrachtprijs uitgereikt kon worden aan Goudswaard voor de herstart van dorpsvereniging ‘De Coorndijk’. Hier heeft de provinciale vereniging nog wel wat werk te verrichten, want “in Zuid-Holland is het vooral de Randstad die telt, het platteland is niet erg bekend”. De organisatiegraad van dorpen probeert de vereniging te verhogen door het geven van good practises en het organiseren van bijeenkomsten samen met de provincie en de VNG. “Wij hopen dat de houding zoals we die ervaren bij ‘De Coorndijk’ ook overgenomen wordt door kleine kernen in meer verstedelijkte gebieden en dat mensen ook hier trots zijn op hun eigen leefgebied.
Na de excursie door het dorp geeft Koos Mirck (LVKK) een toelichting op de uitvoering van het activiteitenplan 2017 (zie bijlage). Een van de moeilijk bereikbare groepen zijn jongeren. Eric Stokkink (BZK) geeft aan dat ook hier best practises inspirerend kunnen zijn. “Deel succesvolle projecten, maak een top 3 van voorbeelden die jongeren aanspreken omdat ze aansluiten bij hun wereld, bijvoorbeeld omdat ze uitgaan van gaming.
In het gesprek naar aanleiding van de middag en presentatie van Koos Mirck geeft René Bagchus
voor het toekomstige beleid een aantal aandachtspunten mee:
- Zorg ervoor dat dat wat is ontwikkeld ook elders / landelijk uitgevent wordt.
- Leg focus, prioriteer, beperk je tot enkele thema’s. Wat is nu écht belangrijk?
- Bedenk wanneer iets (kwalitatief) geslaagd is (denk hierbij aan vliegwielwerking, uitrollen en zichtbaarheid).
- Belangrijk is, blijft en wordt steeds sterker: de democratische vernieuwing. “De van -> naar beweging”. Dit raakt alle beleidsthema’s. Activiteiten gaan ergens over. De wijze waarop ze ontstaan, samen gedeeld worden, gezamenlijk verder gebracht worden, doet ertoe. Stimuleer de participatieve kant.
Verslag van de bijeenkomst op 31 augustus in de Dorpskamer Giessenburg.
Aanwezig waren:
Ministerie van BZK:
- René Bagchus, directeur Democratie en Burgerschap.
- Eric Stokkink, hoofd afdeling Democratie.
- Koos Steenbergen, beleidsmedewerker Democratie en Burgerschap.
LVKK:
- Geert Hoogeboom, secretaris.
- Jan Boer, penningmeester.
- Tinie te Dorsthorst, vicevoorzitter.
- Ruud de Jong, DB-lid.
- Koos Mirck, bestuurssecretaris, projectleider.
- Petra Versluis; communicatiemedewerkster LVKK.
ZHVKK (Zuid Hollandse Vereniging van Kleine Kernen)
- Ries Jansen, voorzitter.
Giessenburg
- Margot Timmerman (Bestuur Dorpskamer; activiteiten).
- Marja Blom (Bestuur Dorpskamer; bibliotheek).
- Melanie Ackermans (Bestuur Dorpskamer; Sociaal Team Giessenlanden).
- Ben Vonk (Dorpsraad).
- Ben Klieverik (Omnisportvereniging) .
Gemeente Giessenlanden
- Elisabeth van Leeuwen, wethouder.